Bài 2: Khảo nghiệm giống cây trồng

Tóm tắt lý thuyết

I. Mục đích, ý nghĩa của công tác khảo nghiệm giống cây trồng

Khái niệm khảo sát giống cây trồng: Là khảo sát, kiểm nghiệm giống cây trồng thông qua thí nghiệm được bố trí ở các điều kiện sinh thái khác nhau.

1. Mục đích

Nhằm đánh giá khách quan, chính xác & công nhận kịp thời giống cây trồng mới phù hợp với từng vùng và hệ thống luân canh.

2. Ý nghĩa

Cung cấp thông tin về yêu cầu kỹ thuật canh tác và hướng sử dụng

II. Các loại thí nghiệm khảo nghiệm giống cây trồng

1. Thí nghiệm so sánh giống

• So sánh với các giống phổ biến rộng rãi trong sản xuất đại trà nhằm xác định giống mới có tính ưu việt gì
• So sánh toàn diện về các chỉ tiêu:
  • Sinh trưởng
  • Năng suất
  • Chất lượng nông sản
  • Tính chống chịu với điều kiện ngoại cảnh

Mục đích	Điều kiện	Phạm vi	Yêu cầu khi tiến hành
Xác định ưu điểm của giống mới hoặc giống nhập nội	Khi có giống mới chọn tạo hoặc giống nhập nội	Được tiến hành ở các cơ quan chọn tạo giống	So sánh toàn diện về các chỉ tiêu:sinh trưởng, năng suất, chất lượng nông sản,tính chống chịu

Bảng 1. Thí nghiệm so sánh giống

2. Thí nghiệm kiểm tra kỹ thuật

• Mục đích: kiểm tra đề xuất của cơ quan chọn tạo giống về quy trình kỹ thuật gieo trồng
• Phạm vi: mạng lưới khảo nghiệm giống cây trồng Quốc gia
• Ý nghĩa: xây dựng quy trình kỹ thuật gieo trồng hợp lý

Mục đích	Điều kiện	Phạm vi	Yêu cầu khi tiến hành
Kiểm tra giống về quy trình kĩ thuật gieo trồng	Khi giống đã trải qua thi nghiệm so sánh và được gửi đến trung tâm khảo nghiệm giống	Được tiến hành trong mạng lưới khảo nghiệm quốc gia	Xây dựng được quy trình kĩ thuật gieo trồng để chuẩn bị sản xuất đại trà

Bảng 2. Thí nghiệm kiểm tra kỹ thuật

3. Thí nghiệm sản xuất quảng cáo

Mục đích: để tuyên truyền đưa giống mới vào sản xuất đại trà

Mục đích	Điều kiện	Phạm vi	Yêu cầu khi tiến hành
Tuyên truyền đưa giống mới vào sản xuất đại trà	Sau khi đã tiến hành thí nghiệm kiểm tra kĩ thuật, được cấp giấy chứng nhận	Được triển khai trên diện tích rộng lớn	Tổ chức “hội nghị đầu bờ” và quảng cáo trên các phương tiện thông tin

Bảng 3. Thí nghiệm sản xuất quảng cáo

Bài tập minh họa

Câu 1

Nếu đưa giống mới vào sản xuất không qua khảo nghiệm, kết quả sẽ như thế nào?

Gợi ý trả lời:

Có thể năng suất, phẩm chất thấp vì có khả năng giống đó không phù hợp với điều kiện sinh thái ở địa phương đó. Người dân chưa biết về đặc tính giống, yêu cầu kỹ thuật canh tác nên chưa có biện pháp tác động hợp lý.

Câu 2

Giống mới chọn tạo hoặc nhập nội được so sánh với giống nào? So sánh về các chỉ tiêu gì?

Gợi ý trả lời:

• So sánh với giống phổ biến rồng rãi trong sản xuất đại trà
• Chỉ tiêu: sinh trưởng, phát triển, năng suất, chất lượng, tính chống chịu

Câu 3

Nêu mục đích, ý nghĩa, điều kiện, phạm vi và yêu cầu khi tiến hành các loại hình khảo nghiệm giống cây trồng.

Gợi ý trả lời:

Các loại thí nghiệm	Mục đích	Điều kiện	Phạm vi	Yêu cầu khi tiến hành
Thí nghiệm so sánh giống	Xác định ưu điểm của giống mới hoặc giống nhập nội	Khi có giống mới chọn tạo hoặc giống nhập nội	Được tiến hành ở các cơ quan chọn tạo giống	So sánh về các chỉ tiêu: sinh trưởng, năng suất, chất lượng nông sản,tính chống chịu
Thí nghiệm kiểm tra kĩ thuật	Kiểm tra giống về quy trình kĩ thuật gieo trồng	Khi giống đã trải qua thi nghiệm so sánh và được gửi đến trung tâm khảo nghiệm giống	Được tiến hành trong mạng lưới khảo nghiệm quốc gia	Xây dựng được quy trình kĩ thuật gieo trồng để chuẩn bị sản xuất đại trà
Thí nghiệm sản xuất quảng cáo	Tuyên truyền đưa giống mới vào sản xuất đại trà	Sau khi đã tiến hành thí nghiệm kiểm tra kĩ thuật, được cấp giấy chứng nhận	Được triển khai trên diện tích rộng lớn	Tổ chức "Hội nghị đầu bờ" và quảng cáo trên các phương tiện thông tin

Lời kết

Sau khi học xong bài 2 môn Công nghệ 10, các em cần nắm các nội dung trọng tâm:

• Mục đích, ý nghĩa của công tác khảo nghiệm giống cây trồng
• Các loại thí nghiệm khảo nghiệm giống cây trồng
  • Thí nghiệm so sánh giống
  • Thí nghiệm kiểm tra kỹ thuật
  • Thí nghiệm sản xuất quảng cáo