Soạn bài: Truyện Kiều - phần Trao duyên

Soạn bài: Truyện Kiều - phần Trao duyên

Hướng dẫn soạn bài

   - Vị trí đoạn trích : Trích từ câu 723 đến câu 756, mở đầu cuộc đời đầy đau khổ của Kiều khi gia đình gặp biến cố.

Bố cục:

       + 12 câu đầu : Kiều thuyết phục và trao duyên cho Thúy Vân.

       15 câu tiếp : Kiều trao kỉ vật và dặn dò.

       8 câu cuối : Kiều đau đớn và độc thoại nội tâm.

Câu 1 (trang 106 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2): Ý nghĩa của việc Kiều nhắc lại các kỉ niệm tình yêu :

   - Kiều sống trong kí ức đẹp, càng xót xa, đau đớn phải mang những kỉ vật chia sẻ.

   - Kiều nói với Vân mà như nói với chính mình. Nhắc lại kỉ niệm tình yêu cho thấy sức sống mãnh liệt của tình yêu, Kiều trao cho Vân kỷ vật nhưng không thể trao kỷ niệm tình yêu.

Câu 2 (trang 106 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2):

   - Những từ ngữ xuất hiện dày đặc cho thấy Kiều đã nghĩ đến cái chết : thịt nát xương mòn, Ngậm cười chín suối…; người mệnh bạc ; Mất người ; Thấy hiu hiu gió thì hay chị về ; hồn ; Dạ đài cách mặt khuất lời ; người thác oan.

   -> Ý nghĩa :

       Không còn tình yêu, Kiều cảm thấy trống trải và vô nghĩa, chỉ nhìn thấy cái chết.

       Tư tưởng về cái chết của Nguyễn Du : ảnh hưởng thuyết luân hồi của đạo Phật.

       Sự băn khoăn, day dứt của Nguyễn Du trước nỗi đau của con người, thương thân xót phận cho người con gái tha thiết yêu thương mà số kiếp nghiệt ngã.

Câu 3 (trang 106 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2): Kiều đối thoại với Vân, với chính mình và với Kim Trọng.

   - Với Vân : Kiều biết ơn chân thành, yên tâm, thanh thản vì mâu thuẫn được giải quyết tạm thời.

   - Với chính mình : tâm trạng giằng xé đầy mâu thuẫn, đau đớn tột cùng.

   - Với Kim Trọng : Khát vọng tình yêu mãnh liệt với hiện thực phũ phàng, Kiều ngất đi trong hình bóng Kim Trọng Ôi Kim Lang…, Kiều tự trách than và đau đớn.

Câu 4 (trang 106 sgk Ngữ Văn 10 Tập 2):

   - Mối quan hệ tình cảm – lí trí, nhân cách – thân phận : tình yêu – chữ hiếu.

   - Lí trí bảo nàng trao duyên cho Vân, hy sinh cứu cha mẹ. Nhưng con tim hướng về tình yêu lại khiến nàng thổn thức, đau đớn. Đó cũng là mâu thuẫn giữa các phạm trù đạo đức phong kiến với tâm hồn con người, cũng là sự đau khổ khi nhân cách đa tình, đa cảm song hành cùng thân phận người làm con.