Bài 32: Thực hành sản xuất thức ăn hỗn hợp nuôi cá

Tóm tắt lý thuyết

I. Chuẩn bị

1. Tài liệu

Công thức thức ăn hỗn hợp nuôi tăng sản cá rô phi

• Bột ngô: 17%

• Cám gạo: 40%

• Bột đỗ tương: 12%

• Bột cá: 10%

• Khô dầu lạc: 15%

• Bột sắn: 5%

• Premix vitamin: 1%

2. Nguyên liệu

• Bột ngô            
• Cám gạo
• Bột đỗ tương    
• Khô dầu lạc
• Bột sắn             
• Premix vitamin
• Nước

3. Dụng cụ

• Cân kỹ thuật      
• Cân đồng hồ
• Nồi, bếp             
• Máy xay
• Xô, nia

II. Quy trình thực hành

Bước 1. Lựa chọn công thức thức ăn hỗn hợp

• Trước khi phối trộn thức ăn chúng ta cần xác định được mục đích chúng ta phối trộn ( Chúng ta phối trộn cho loài cá nào, giống gì? Giai đoạn sinh trưởng nào?,…)
• Và dựa vào những thông tin trên để lựa chọn công thức thức ăn phù hợp để phối trộn và tạo viên thức ăn phù hợp với miệng cá.

Bước 2. Chuẩn bị và kiểm tra nguyên liệu

• Căn cứ màu sắc, mùi vị đặc trưng để kiểm tra chất lượng các loại thức ăn sẽ dùng để phối hợp thức ăn.
• Chỉ tiêu và tiêu chuẩn cần phải có của nguyên liệu:

Chỉ tiêu	Chỉ tiêu chất lượng
Màu sắc	Màu sáng đặc trưng của nguyên liệu
Mùi	Mùi thơm đặc trưng của nguyên liệu
Tạp chất, sạn kim loại, …	Không được phép có
Các biểu hiện của nấm mốc độc hại	Không được phép có

Bước 3. Cân nguyên liệu

• Xác định khối lượng thức ăn hỗn hợp cần phối trộn.
• Căn cứ vào tỉ lệ các loại nguyên liệu trong công thức thức ăn để tính khối lượng từng nguyên liệu.
• Sử dụng cân đồng hồ hoặc cân đĩa để cân riêng khối lượng từng loại nguyên liệu vừa tính.
• Ví dụ: Phối hợp 1000 gam thức ăn hỗn hợp​

Bột ngô	17%	170 gam
Cám gạo	40%	400 gam
Bột đỗ tương	12%	120 gam
Bột cá	10%	100 gam
Khô dầu lạc	15%	150 gam
Bột sắn	5%	50 gam
Premix vitamin	1%	10 gam
Tổng	100%	1000 gam

Bước 4. Trộn thức ăn

• Yêu cầu: trộn đều, không rơi vãi, không làm bụi vào không khí.
• Phương pháp:
  • Trộn loại thức ăn có khối lượng ít trước.
  • Lấy một phần thức ăn chính( thức ăn có số lượng nhiều trong hỗn hợp) để trộn dần ra cho đều.
  • Trộn số thức ăn này vào các thành phần khác.

Bước 5. Tạo chất kết dính và làm ẩm

• Bột sắn có khả năng tạo chất kết dính
• Quy trình
  • Hòa loãng bột sắn và nấu chín thành dạng hồ loãng.
  • Để cho nguội bớt rồi trộn vào hỗn hợp thức ăn vừa phối trộn.
  • Thêm nước cho đủ ấm để có thể nắm lại được.

Bước 6. Ép viên

• Cho thức ăn đã trộn ( đã bổ sung chất kết dính và ẩm) vào máy ép viên( là máy say thịt đã chuẩn bị trước).
• Chú ý phải chon mắt sàng phù hợp để tạo viên thức ăn phù hợp với miệng cá.

Bước 7. Làm khô

• Rải thức ăn ra nong, nia. Phơi nắng hay phơi trong bóng râm nơi có nhiều gió.
• Có thể sấy khô ở nhiệt độ dưới 60^oC từ 6 đến 8 giờ.

Bước 8. Đóng gói, bảo quản

• Thức ăn đem đóng vào các bao, túi không thấm nước hoặc túi nilong để bảo quản.
• Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, kê cao cách mặt đất khoảng 30cm để hạn chế hút ẩm.

Lời kết

Như tên tiêu đề của bài Thực hành sản xuất thức ăn hỗn hợp nuôi cá, sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:

• Biết đánh giá phẩm chất nguyên liệu thức ăn để sản xuất thức ăn hỗn hợp.
• Thực hiện được quy trình phối trộn, ép viên, làm khô và bảo quản thức ăn hỗn hợp theo công thức có sẵn.
• Có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.