Bài 31: Thực hành Tìm hiểu cấu tạo của động cơ đốt trong

Bài 31: Thực hành:

Tìm hiểu cấu tạo của động cơ đốt trong

Tóm tắt lý thuyết

I. Chuẩn bị

• Động cơ đốt trong nguyên chiếc và các bộ phận, chi tiết của động cơ đã tháo rời.
• Một số tranh ảnh, băng hình về các loại động cơ đốt trong, đầu video, màn hình,.
• Vở ghi, giấy viết. 
• Giẻ lau, xà phòng.

II. Nội dung thực hành

• Quan sát, nhận dạng động cơ đốt trong nguyên chiếc.
• Quan sát, nhận dạng một số chi tiết, bộ phận của động cơ đốt trong.

III. Các bước tiến hành

1. Quan sát, nhận dạng động cơ đốt trong nguyên chiếc

• Quan sát hình dạng, kích thước và sự bố trí các bộ phận bên ngoài.
• Dựa vào một số đặc trưng để nhận biết động cơ đốt trong :
  • Xác định loại nhiên liệu bằng cách quan sát trên lắp máy động cơ lắp vòi phun hay bugi.
  • Xác định số xilanh bằng cách đếm số vòi phun hoặc số bugi.
  • Nếu vỏ ngoài thân xilanh và nắp máy không có cánh tản nhiệt thì động cơ đó làm mát bằng nước.
• Đọc các thông số ghi trên nhãn máy.
• Ghi vào giấy hoặc vở theo mẫu bảng 31.1.

2. Quan sát, nhận dạng một số chi tết, bộ phận của động cơ đốt trong.

Quan sát, nhận biết tên gọi và xác định nhiệm vụ của một số chi tiết, bộ phận. 

Xác định các chi tiết, bộ phận đó thuộc cơ cấu hệ thống nào của động cơ đốt trong.

Ghi kết quả nhận biết vào giấy hoặc vở theo mẫu bảng 31.2.

• Thân máy và nắp máy: Dùng để lắp các cơ cấu và hệ thống của động cơ
• Cơ cấu trục khuỷu, thanh truyền
  • Pittông
  • Thanh truyền
  • Trục khuỷu
• Cơ cấu phân phối khí: 
  • Cơ cấu phối khí dùng xupáp treo 
  • Cơ cấu phối khí dùng xupáp đặt
• Hệ thống bôi trơn
• Hệ thống làm mát  
• Hệ thống nhiên liệu
• Hệ thống đánh lửa

Kết quả thực hành: Bảng 31.2

STT	Các chi tiết, bộ phận đã quan sát
	Tên gọi		Nhiệm vụ / Công dụng	Thuộc cơ cấu, hệ thống
1	Thân máy		Dùng để lắp các cơ cấu và hệ thống của động cơ.
	Gồm	Thân xilanh	Lắp xilanh, van trượt của động cơ.
		Xi lanh	Định hướng chuyển động của pittong.
		Cacte	Lắp trục khuỷu và là buồng chứa nhiên liệu.
2	Nắp máy		Cùng với xilanh và đỉnh pit-tông tạo thành buồng cháy của động cơ. Dùng để lắp các chi tiết và cụm chi tiết như bugi hoặc vòi phun. Một số chi tiết của cơ cấu phân phối khí; bố trí các đường ống nạp – thải, áo nước làm mát hoặc cánh tản nhiệt,…
3	Pit-tông		Cùng với xilanh và nắp máy tạo thành không gian làm việc. Nhận lực đẩy của khí cháy rồi truyền lực cho trục khuỷu để sinh công Nhận lực từ trục khuỷu để thực hiện các quá trình nạp, nén và thải khí.	Cơ cấu trục khuỷu - thanh truyền
	Thanh truyền		Là chi tiết truyền lực giữa pit-tông và trục khuỷu. Biến chuyển động tịnh tiến của pit-tông thành chuyển động quay của trục khuỷu.
	Trục khuỷu		Nhận lực từ thanh truyền để tạo mômen quay kéo máy công tác. Dẫn động các cơ cấu và hệ thống khác
4	Cơ cấu phân phối khí		Đóng, mở các cửa nạp, thải đúng lúc để động cơ thực hiện quá trình nạp khí mới vào xilanh và thải khí đã cháy trong xilanh ra ngoài.	Cơ cấu phân phối khí
5	Hệ thống bôi trơn cưỡng bức		Đưa dầu bôi trơn đến các bề mặt ma sát của các chi tiết để đảm bảo điều kiện làm việc bình thường của động cơ và tăng tuổi thọ các chi tiết.	Hệ thống bôi trơn
6	Hệ thống làm mát bằng nước và hệ thống làm mát bằng không khí		Giữ cho nhiệt độ của các chi tiết không vượt quá giới hạn cho phép	Hệ thống làm mát
7	Hệ thống nhiên liệu			Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí
	Gồm	Hệ thống nhiên liệu dùng bộ chế hòa khí (động cơ xăng)	Cung cấp hòa khí sạch vào xilanh động cơ, lượng và tỉ lệ phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ.
		Hệ thống nhiên liệu trong động cơ điêzen	Cung cấp nhiên liệu và không khí sạch vào xilanh phù hợp với các chế độ làm việc của động cơ.
8	Hệ thống đánh lửa điện tử không tiếp điểm		Tạo ra tia lửa điện cao áp để châm cháy hòa khí trong xilanh động cơ xăng đúng thời điểm.	Hệ thống đánh lửa
9	Hệ thống khởi động bằng điện		Làm quay trục khuỷu động cơ đến số vòng quay nhất định để động cơ tụ nổ máy được.	Hệ thống khởi động

Lời kết

Sau khi học xong bài này các em cần nắm vững các nội dung trọng tâm sau:

• Ôn tập các kiến thức về các cơ cấu, hệ thống trong động cơ đốt trong.
• Nhận dạng các cơ cấu, hệ thống chính của động cơ đốt trong.