Soạn bài: Lời tiễn dặn (trích Tiễn dặn người yêu - truyện thơ dân tộc Thái)

Soạn bài: Lời tiễn dặn (trích Tiễn dặn người yêu - truyện thơ dân tộc Thái)

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 96 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Diễn biến tâm trạng của chàng trai trên đường tiễn người yêu về nhà chồng:

   - Mặc dù cô gái đã có chồng nhưng chàng trai vẫn gọi cô gái là “Người đẹp anh yêu” thể hiện tình cảm thủy chung, son sắt, mâu thuẫn với hiện thực khách quan là cô gái đã lấy chồng.

   - Tiễn người yêu mà chàng trai vẫn không nỡ chia lìa:

      “Được nhủ đôi câu, anh mới đành lòng quay lại,

      Được dặn đôi lời, anh yêu em mới chịu quay đi”.

   - Chàng trai muốn níu kéo cô gái, thậm chí còn nựng con của cô gái và gọi là “con rồng, con phượng” để rồi vỡ òa trong cảm xúc, ước nguyện của mình:

      “Đôi ta yêu nhau, đợi đến tháng Năm lau nở,

      Đợi mùa nước đỏ cá về,

      Đợi chim tăng ló hót gọi hè.

      Không lấy được nhau mùa hạ, ta sẽ lấy nhau mùa đông,

      Không lấy được nhau thời trẻ, ta sẽ lấy nhau khi góa bụa về già.”

   - Lời thơ ai oán, não nùng nhưng ẩn chứa quyết tâm sắt đá của hai người.

Câu 2 (trang 96 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Hành động, tâm trạng của cô gái trên đường về nhà chồng:

   - Cô gái cũng muốn níu kéo giây phút hai người ở gần nhau:

      “Người đẹp anh yêu vừa cất bước theo chồng

      Vừa đi vừa ngoảnh lại,

      Vừa đi vừa ngoái trông”

   - Bước chân càng xa thì long càng nhớ, càng khắc khoải kỉ niệm bởi vậy cô gái luôn tìm cho mình những cái cớ để đợi chàng trai và cô cũng đang day dứt, đau đớn, khổ sở khi phải chia xa.

   - Tất cả những hành động, tâm trạng ấy chỉ là cảm nhận của chàng trai chứng tỏ sự đồng vọng của hai trái tim, hai người đều quyến luyến, không nỡ xa dời.

Câu 3 (trang 96 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1): Thái độ, cử chỉ ân cần của chàng trai đối với cô gái trong những ngày anh còn lưu lại ở nhà chồng của cô:

   - Chàng trai chứng kiến cảnh cô gái bị chồng đánh. Anh tiến đến đỡ chị dậy, phủi áo, chải tóc, búi tóc:

      “Dậy đi em, dậy đi em ơi!

      Dậy rũ áo kẻo bọ,

      Dậy phủi áo kẻo lấm!

      Đầu bù anh chải cho,

      Tóc rối đưa anh búi hộ!”

   - Sau đó chàng trai đi chặt tre làm thuốc cho cô gái uống khỏi đau. Lúc này anh như chỗ dựa tinh thần của chị, đây là điều mà chị cần nhất vào lúc này. Chàng trai thấy xót xa cho cô gái và quyết tâm sẽ đón cô gái về đoàn tụ với mình.

Câu 4 (trang 96 sgk Ngữ Văn 10 Tập 1):

   - Đoạn trích sử dụng rất nhiều câu thơ có dùng phép điệp:

      “Vừa đi vừa ngoảnh lại

      Vừa đi vừa ngoái trông…”

      “Chết ba năm hình còn treo đó;

      Chết thành sông, vục nước uống mát lòng,

      …

      Chết thành hồn, chung một mái, song song”

      “Yêu nhau, yêu trọn đời gỗ cứng

      Yêu nhau, yêu trọn kiếp đến già…”

   - Tác giả dân gian đã kết hợp giữa phép điệp và những hình ảnh so sánh, ẩn dụ để nhấn mạnh sự thủy chung, son sắt của đôi bạn trẻ và khẳng định ý chí và ước mơ đoàn tụ không gì lay chuyển nổi của chàng trai và cô gái.