Bài 41. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT
I. KHÁI NIỆM CHUNG VỀ SINH SẢN
- Sinh sản: là quá trình tạo ra những cá thể mới, đảm bảo sự phát triển liên tục của loài.
- Các hình thức sinh sản ở thực vật:
+ Sinh sản vô tính
+ Sinh sản hữu tính
II. SINH SẢN VÔ TÍNH Ở THỰC VẬT
1. Sinh sản vô tính ở thực vật là gì?
- Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự hợp nhất của giao tử đực và giao tử cái, con cái giống nhau và giống cây mẹ.
- Cơ sở của sinh sản vô tính là quá trình nguyên phân.
2. Các hình thức sinh sản vô tính ở thực vật
a. Sinh sản bằng bào tử
- Là hình thức sinh sản mà cơ thể mới được phát triển từ bào tử, bào tử lại hình thành trong túi bào tử từ thể bào tử.
- Ví dụ: Rêu, dương xỉ.
- Các giai đoạn sinh sản bằng bào tử.
b. Sinh sản sinh dưỡng
- Sinh sản sinh dưỡng là hình thức sinh sản mà cơ thể mới được hình thành từ một bộ phận của cơ thể mẹ (thân, lá, rễ).
- Các hình thức sinh sản sinh dưỡng:
+ Sinh sản sinh dưỡng tự nhiên (thân bò, thẫn rễ, thân củ, rễ cũ, lá…)
3. Phương pháp nhân giống vô tính
a. Giâm cành
- Cách tiến hành: Cắt một đoạn thân, lá, rễ hoặc cành cắm hoặc vùi vào đất.
- Ví dụ: xương rồng, hoa hồng, rau muống, rau ngót, mía,..
(Ảnh: Internet)
b. Chiết cành
- Cách tiến hành: Lấy đất bọc xung quanh một đoạn thân hay cành đã bóc bỏ lớp vỏ. Khi chỗ đó mọc rễ sẽ cắt rời cành đem đi trồng.
- Ưu điểm: duy trì các đặc tính tốt của cây, rút ngắn thời gian sinh trưởng, sớm thu hoạch.
- Ví dụ: bưởi, ..
c. Ghép chồi và ghép cành
- Cách tiến hành: Lấy một đoạn thân, cành hay chồi của cây này ghép lên thân hay gốc của cây khác sao cho ăn khớp với nhau.
- Ưu điểm: Phối hợp các đặc tính tốt của các cây khác nhau.
- Ví dụ: ghép mắt táo, ghép cành hoa hồng Pháp với gốc thân cây tầm xuân,...
d. Nuôi cấy tế bào và mô thực vật
- Cách tiến hành: nuôi, cấy mô thực vật trong môi trường dinh dưỡng thích hợp để tạo nên cây hoàn chỉnh.
- Ưu điểm: giúp tạo nhanh các giống mới sạch bệnh, có hiệu quả kinh tế cao
- Ví dụ: chuối, hoa lan,...
